Τι κάνουμε σε ένα επείγον κτηνιατρικό περιστατικό

ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΚΑΤΣΙΜΠΟΥΛΑ

Σήμερα, τα κατοικίδια ζώα δεν είναι απλά «ζώα», είναι ισότιμα μέλη της οικογένειας. Ωστόσο, στη χώρα μας είμαστε μάρτυρες ενός καθημερινού προβλήματος: ζώα - ασθενείς που χάνονται σε ώρες, παρότι είχαν ελπίδα σωτηρίας, αφήνοντας μόνο πικρά δάκρυα. Σκεφτείτε έναν σκύλο που το πρωί παίζει υγιής, το μεσημέρι εμφανίζει έμετο και το απόγευμα καταρρέει με πιθανή στροφή στομάχου ή δηλητηρίαση ή αδιάγνωστη χρόνια καρδιακή - νεφρική - ηπατική νόσο. Ο «γονιός» πανικοβάλλεται, τρέχει σε κλινικές που είναι κλειστές και φθάνει σε νοσοκομείο μετά τις 10 το βράδυ, όταν η οξεία αφυδάτωση ή η σηψαιμία έχει καταστρέψει τα νεφρά ή το συκώτι. Σε τέτοιες περιπτώσεις, περισσότερο από το 70% των ασθενών πεθαίνει – ακόμα κι αν η θεραπεία - επέμβαση ξεκινήσει αμέσως.

Τα δεδομένα είναι «σκληρά»:

• 45% των επειγουσών περιπτώσεων που φθάνουν νύχτα (10 μ.μ. - 6 π.μ.) καταλήγουν σε θάνατο εντός 6 ωρών, συγκριτικά με μόλις 15% των περιπτώσεων που εισάγονται πρωί (8 π.μ. - 2 μ.μ.) με τα πρώτα συμπτώματα.
• έως και 80% των σκύλων με στροφή στομάχου επιβιώνουν αν χειρουργηθούν εντός 4 ωρών, αλλά το ποσοστό πέφτει στο 30% μετά τις 6 ώρες καθυστέρησης
• γάτες με έμφραξη του ουροποιητικού τους συστήματος έχουν έως και 90% πιθανότητα σωτηρίας με άμεση θεραπεία, αλλά μόνο 40% αν η παρέμβαση καθυστερήσει 12 ώρες
• σε δηλητηριάσεις από αντιπαρασιτικά φάρμακα, 7 στα 10 ζώα πεθαίνουν αν φθάσουν ύστερα από 12 ώρες, ενώ η έγκαιρη χρήση αντιδότου (εντός 2 ωρών) εξασφαλίζει επιβίωση έως και 95%.

Η σύγχυση και η αγωνία των γονέων είναι κατανοητές. Ενα κλασικό σενάριο: μια γάτα με έμφραξη του ουροποιητικού της συστήματος εμφανίζει δυσκοιλιότητα το πρωί. Ο γονιός περιμένει, πιστεύοντας ότι πρόκειται για απλή δυσπεψία. Μέχρι το απόγευμα, ο ασθενής αναπτύσσει νεφρική ανεπάρκεια και πεθαίνει προτού φθάσει στο νοσοκομείο. Ο γονιός αδυνατεί να καταλάβει πώς ένα τόσο απλό πρόβλημα (δυσπεψία) οδήγησε σε θάνατο – και συχνά κατηγορεί τον κτηνίατρο, αγνοώντας ότι η ζωή του ζώου κρεμόταν από το χρονικό παράθυρο της «χρυσής ώρας», δηλαδή της ώρας που έχουμε χρόνο να αντιδράσουμε και ίσως η κατάσταση μπορεί να αντιστραφεί. Προφανώς το πρόβλημα δεν είναι η ικανότητα των κτηνιάτρων.

Στα αστικά κέντρα, 60% των γονιών αναφέρουν ότι χρειάστηκαν πάνω από 2 ώρες για να βρουν εφημερεύουσα κλινική, σύμφωνα με έρευνες σε χώρες όπως Αγγλία, Γερμανία, Ισπανία. Στην περιφέρεια, η κατάσταση είναι ακόμα πιο δύσκολη όπως όλοι μπορούμε να καταλάβουμε.

Η ανθρώπινη ψυχολογία επιδεινώνει το πρόβλημα:

1. Οι γονείς δεν αναγνωρίζουν τα πρώτα συμπτώματα επειγουσών παθήσεων (π.χ. συνεχόμενος έμετος + αδυναμία = έκτακτο).
2. Η έλλειψη πανελλαδικού αριθμού έκτακτης ανάγκης οδηγεί σε χαμένο χρόνο αναζήτησης βοήθειας.
3. Η οικονομική αδυναμία σε συνδυασμό με το αυξημένο νυκτερινό κόστος περιθάλψεως ωθεί πολλούς να εγκαταλείψουν τη θεραπεία. Αυτή είναι η σημερινή πραγματικότητα: ένα σύστημα που βασίζεται στον ηρωισμό μεμονωμένων κτηνιάτρων και κλινικών, χωρίς εθνική στρατηγική. Τα αποτελέσματα;

Καθημερινές απώλειες ασθενών, ψυχικά τραυματισμένοι γονείς και ένα ολόκληρο επάγγελμα που αγωνιά μην κατηγορηθεί άδικα.

Ο καθηγητής Μιχάλης Κατσιμπούλας είναι Πρόεδρος - διευθύνων σύμβουλος στο Αττικό Νοσοκομείο Ζώων, κτηνίατρος χειρουργός.

Διαβάστε το άρθρο από το ένθεμα "Animal news" της εφημερίδας "ΤΑ ΝΕΑ" πατώντας εδώ.